یا معلم!

نخستین معلم، خداوند متعال است؛ معلم مطلق، معلم اول و آخر، که با رحمانیت خویش انسان را آفرید و به او نعمت بیان ارزانی داشت. چنان‌که در قرآن کریم فرمود: *«الرحمن، علم القرآن، خلق الإنسان، علمه البیان»* و *«علم آدم الأسماء کلها»* و *«اقرأ و ربک الأکرم، الذی علم بالقلم، علم الإنسان ما لم یعلم»*. از این‌رو، در برابر عظمت معلم نخستین، سر تواضع و تسلیم بر خاک می‌سایم.

در میان معلمان بشری نخستین و برترین معلمان، انبیا و اولیای الهی اند؛ معلمان راستین بشریت که با گفتار و کردار خویش، انسان‌ها را به سوی سعادت و کمال هدایت کردند. آنان با عمل و بیان خود، چراغ راه انسانیت شدند.

پس از آن، مادر و پدر، نخستین معلمان هر انسان‌اند که با مهربانی و فداکاری، پایه‌های تربیت و دانش را در وجود فرزند می‌نهند. در برابر مقام والای آنان، با احترام و سپاس تعظیم می‌کنیم.

سپس، معلمان دیگر؛ نه تنها آنان که حرفه‌شان معلمی است، بلکه هر کس که به ما چیزی آموخته است.

معلم من، هر کسی است که از او نکته‌ای فراگرفته‌ام؛ از گفتارش، نوشتارش یا کردارش. چه آن‌که سخن حقی از او شنیدم، چه کتابش را خواندم، چه در حضورش بودم یا در غیابش از او آموختم. معلم من می‌تواند کودکی خردسال باشد که با سادگی‌اش درسی به من داد، یا پیرمرد و پیرزنی روستایی که حکمت زندگی و درس صفا و سادگی را تعلیمم داد.

از دانشجویان گران‌قدرم که با نیت پاک دانش‌جویی، این ناچیز را در حلقه صمیمی خود پذیرفتند و با پرسشگری خود به مطالعه، تفکر و تأملم واداشتند و از این طریق معلمم شدند، بی‌کران سپاسگزارم.

در برابر همه این معلمان، با فروتنی سر تعظیم فرود می‌آورم و برایشان از درگاه معلم نخستین، سعادت، نیکبختی و فرجام نیک طلب می‌کنم.

همه می توانیم معلم باشیم. برای این که معلم باشیم لازم نیست حتما «معلم» باشیم.

آرزو دارم که در زندگی همواره هم متعلّم باشیم و بیاموزیم، و هم معلم باشیم و بیاموزانیم؛ تا با آموختن و آموزش دادن، در مسیر کمال و خدمت به خلق گام برداریم.

خدایا توفیق ده تا از علم گذر کنیم و به معلوم برسیم

محمد فنائی اشکوری